როგორ განვავითაროთ აღქმის პირველი პოზიცია

ეცადეთ გამოიყენოთ შემდეგი ტექნიკები და რჩევები:

• ისწავლეთ როგორ იყოთ გაბედულები, მამაცები: ნებაყოფლობით ჩაიყენეთ თავი ისეთ სიტუაციაში, რომელსაც ადრე მოერიდებოდით; დასძლიეთ შიში მაგალითად სავარჯიშოთი - არასტანდარტული ქმედებები.
• ყოველთვის იცოდეთ რა გინდათ და რატომ გინდათ ნებისმიერ კონკრეტულ მომენტში და სიტუაციაში. არ დაკმაყოფილდეთ ბანალური პასუხით: "ჩემთვის სულერთია". აღქმის პირველ პოზიციაში მყოფი ადამიანისათვის არ არის სულერთი - მან ყოველთვის იცის რა უნდა. თუ თავად არ იცით რა გინდათ, ძალიან მალე გამოჩნდებიან ისინი, ვინც თქვენს მაგივრად მიიღებენ ამ გადაწყვეტილებას და მშვენივრადაც დაგისაბუთებენ რა გინდათ და რატომ. ასე რომ დროზე ჩამოყალიბდით! დღის განმავლობაში დაუსვით ხოლმე ეს კითხვა საკუთარ თავს: " რა მინდა აი ეხლა, ამ მომენტში?" - და ჩამოაყალიბეთ თქვენი სურვილები.
• აწარმოეთ წარმატების დღიური, ისწავლეთ საკუთარი თავის დანახვა პოზიტიური მხრიდან: ამოსავალ წერტილად აიღეთ საკუთარი ღისრსებები, საკუთარი ძლიერი მხარეები.
• ჩამოიყალიბეთ დამოკიდებულება, რწმენა, რომელიც დაგეხმარებათ აღქმის პირველი პოზიციის გამომუშავებაში: "მე შემიძლია!"
• მუშაობა სხეულთან: ამაყი თავისდაჭერა, ბუნებრივი (დაჭიმულობის გარეშე) სხეული.
• შევქმნათ და შევინარჩუნოთ შინაგანი განწყობა "მე ვარ ჩემი ცხოვრების ბატონ-პატრონი!"
• შეისწავლეთ თქვენი შეგრძნებები, ისწავლეთ თქვენი ემოციების მართვა.
  
• ჩამოაყალიბეთ თქვენი მიზნები. გაერკვიეთ რა მისია გაქვთ დედამიწაზე, როგორი ცხოვრებისეული მიზნები გაქვთ ამ წლის მანძილზე, ამოცანები ამ თვეში და კონკრეტულად დღეს, თქვენი ინტერესები და ამოცანები კონკრეტულ სიტუაციაში.

მოდით ჩამოვყვეთ რიგრიგობით და ვნახოთ რა და როგორ შეიძლება გაკეთდეს.

გამბედაობა, სიმამაცე

გამბედაობა, სიმამაცე არის ენერგია და საკუთარი ძალების რწმენა რომ ვაკეთოთ ის, რასაც საჭიროდ ვთვლით მიუხედავად შიშისა ან შიშის უქონლობისა. გაბედულება არ ნიშნავს შიშის არქონას. გაბედულება, სიმამაცე არის უნარი დავდგეთ შიშზე მაღლა: შიში შეიძლება გვქონდეს და ხშირად ეს ინსტიქტური რეაქციაა. გაბედულება იმას ნიშნავს, რომ გვაქვს უნარი მოვერიოთ საკუთარ შიშს.

ხანდახან გაბედულს მხოლოდ იღბლიანობა თუ გადაარჩენს  განსაცდელისაგან. თავი აარიდეთ ასეთ სიტუაციებს.
    ფილმი "Меч в камне"


გამბედაობის ანტონიმია სიმხდალე - ემოციონალური თავშეკავებულობა, სიფრთხილე, სოციალური პასიურობა, გადაჭარბებული მგრძნობელობა საფრთხის მიმართ.

არასტანდარტული ქმედებები

იაპონიაში მენეჯერების მომზადების პროგრამაში გამოჩნდა პირველად "არასტანდარტული ქმედებების" სავარჯიშო - ქალაქში მოსეირნე ტურისტებს შეეძლოთ ეხილათ საქმიანად ჩაცმული ახალგაზრდები, რომლებიც უცებ იწყებდნენ ლექსების დეკლამირებას ან სიმღერას. ეს სავარჯიშო ავითარებს საკუთარი თავის რწმენას, გარშემომყოფების აზრზე დამოკიდებულების მოხსნას.

ბევრი ადამიანისათვის შეფასებითი დამოკიდებულება სერიოზული შინაგანი წინაღობაა. გავთავისუფლდეთ იმაზე  ნერვიულობისაგან, თუ რას ფიქრობენ ჩვენზე გარშემომყოფები - ღირსეული ამოცანაა. შინაგანი თავისუფლება - ეს არის ქცევის ბუნებრიობა და სიმსუბუქე, ადამიანის უნარი მიიღოს საკუთარი გადაწყვეტილება და საჭიროების შემთხვევაში იგნორირება გაუკეთოს გარშემომყოფთა მოსაზრებებს. როგორ გამოვიმუშავოთ გარესამყაროს კონტროლისაგან ასეთი "დამცავი მექანიზმი"?

ერთ-ერთი ხერხია დაიწყოთ ვარჯიში არასტანდარტულ ქმედებებში. ეს სავარჯიშო იმაში მდგომარეობს, რომ გააკეთოთ თქვენთვის უჩვეულო და გარშემომყოფებისათვის არასტანდარტული ქმედებები. ბუნებრივია ამან არავის არ უნდა მოუტანოს ზიანი, შეიძლება იყოს სასარგებლო, კეთილი - მაგრამ მთავარია, რომ თქვენ ჩვეულებრივ ასეთ რამეს არასოდეს არ აკეთებთ! რა თქმა უნდა თავიდან შეგრცხვებათ, უხერხულობის განცდა გექნებათ.

არასტანდარტული ქმედებების სავარჯიშო ამუშავებს ისეთ საკითხებს, როგორიცაა მოსაზრებებთან და რწმენებთან (რომლებიც გვბოჭავს) შიშები, კომფორტის ზონიდან გამოსვლის უნარი, გამბედაობის გავარჯიშება.

კიდევ უფრო რთულია არა მხოლოდ იმის წინააღმდეგ წასვლა, რასაც თქვენთვის ჩეულად მიიჩნევთ, არამედ გარშემომყოფთა მოლოდინის წინააღმდეგაც; თუ თქვენი მოქმედება შაბლონში არ ჯდება, უცნაურია, მოულოდნელი, გაუგებარი - ანუ ისეთი, როგორსაც ნორმალური ადამიანები (ანუ ადამიანები, ვინც ნორმებში, სტანდარტებში, ჩარჩოებში ჯდებიან) არასოდს არ აკეთებენ.

ფსიქოთერაპიაში ასეთ პრაქტიკებს ეწოდება:  "კონფრონტაციის ტექნიკა მშფოთვარე რეაქციების ჩახშობის ფონზე (exposure/response prevention).

იმისათვის, რომ თავი დავაღწიოთ გარშემომყოფების მოსაზრებაზე ბავშვურ დამოკიდბულებას, მოიფიქრეთ და ისწავლეთ არასტანდარტული ქმედებების განხორციელება, მაგრამ არა ძალდატანებით, არამედ შინაგანი ენთუზიაზმით, თავისუფლებისა და სიხალისის განცდით :)

კონკრეტულად რა შეიძლება გააკეთოთ? ყველაფერი, რაც გამოდის თქვენი კომფორტის საზღვრებს გარეთ და რაზე გაფიქრებაც კი შეიძლება გზარავდეთ - ბუნებრივია სამოქალაქო კანონები არ უნდა დაარღვიოთ, საკუთარი თავი ან გარშემომყოფები არ უნდა ჩააყენოთ საფრთხეში და უპატივცემულოდ არ უნდა მოეპყრათ არავის.

თუ მარტოს გიჭირთ სავარჯიშოს შესრულება, დასაწყისში სჯობს მეგობრებთან ერთად გააკეთოთ. ერთად უფრო იმხიარულებთ კიდეც და ისეც აღარ შეგეშინდებათ.

ბუნებრივია არ უნდა გააკეთოთ ისეთი რამ, რამაც შესაძლოა დაძაბულობა გამოიწვიოს ოჯახში ან რაიმე უსიამოვნება შეგექმნათ სამსახურში. არ ეცადოთ არასტანდარტული ქმედებები გამოსცადოთ პოლიციელებზე, მეზობლებსა და კოლეგებზე. გაითვალისწინეთ, რომ არასტანდარტული ქმედებების ტრენინგი არ არის პრაქტიკუმი ხულიგნობაში და არ არის საჭირო გარშემომყოფების ნერვებზე თამაში. და ნუ გადააქცევთ ამ სასწავლო პროცესს უბრალო გართობად: თუ გრძნობთ რომ შემბოჭავი მარწუხებიდან უკვე გათავისუფლდით - გამოდით სავარჯიშოდან და გადადით საქმეზე.

უბრალო სავარჯიშოები

• შეცვალეთ ჩვეული წვრილმანები. სამსახურში სხვა გზით წადით, შეცვალეთ ჩვეული დღის განრიგი ან შედით იმ მაღაზიაში კი არა, რომელშიც ჩვეულებრივ შედიხართ ხოლმე, არამედ სხვა, ქუჩის მეორე მხარეს, იყიდეთ თქვენთვის უჩვეულო პროდუქტები.


• გაიცანით ვინმე. ეს კომფორტის ზონიდან გამოსვლის ძალიან კარგი ხერხია. არა აქვს მნიშვნელობა სად და როგორ, მთავარია რომ ადამიანი თქვენთვის უცნობი იყოს.


• მოძებნეთ რაიმე კურსები ან ტრენინგები, კლუბები, რომლებიც დიდი ხანია გაინტერესებთ, მაგრამ რიგი მიზეზების გამო ფეხს ითრევდით - მიდით და ჩაეწერეთ.

• ისწავლეთ რაღაც ახალი, რაც ყოველთვის გინდოდათ რომ გესწავლათ. გიტარაზე ან ჩონგურზე დაკვრა, ხის კვეთა, ცხობა, მებაღეობა.... - ყველაფერი ეს დაგეხმარებათ გაიფართოვოთ კომფორტის ზონა.


• წაიკითხეთ თქვენთვის უჩვეულო ჟანრის წიგნი, ნახეთ ფილმი ან მოუსმინეთ მუსიკას, რომელსაც ადრე არ ნახავდით და არ მოუსმენდით. გიყვართ როკი? მოუსმინეთ ჯაზს. გიყვართ მელოდრამა - ნახეთ ტრილერი. გიყვართ პროზა - წაიკითხეთ პოეზია.

•  დაუგეგმავად გაემგზავრეთ სადმე. არაფერი არ დაგეგმოთ წინასწარ, ყველაფერი სპონტანურად უნდა ხდებოდეს. ნამდვილად მიიღებთ უამრავ შთაბეჭდილებას და გაზრდით თქვენი კომფორტის ზონას.


• წადით სადმე თქვენთვის უჩვეულო ადგილას. უცნობ რესტორანში და გასინჯეთ თქვენთვის უცნაური კერძები.


• უჩვეულოდ ჩაიცვით. უცნაური ფასონი, ფერი, ახალი სტილი.


• გადააადგილეთ ავეჯი.ახალი თვალით შეხედეთ თქვენს ოთახს და ეცადეთ პატარა ცვლილებები მაინც შეიტანოთ.

• ჩაჯექით უცნობ მარშრუტკაში ან ავტობსუში და გაემგზავრეთ უცნობი მიმართულებით.

რთული სავარჯიშოები

გთავაზობთ კომენტარების სახით თავად ჩამოყაროთ ასეთი სავარჯიშოები :)

ასევე იხილე აღქმის პოზიციები:
* აღქმის ძირითადი პოზიციები

* ნულოვანი - შაბლონის სიბრმავე
* პირველი - ჩემი ინტერესები
* მეორე - პარტნიორის ინტერესები
* მესამე - ობიექტურობა
* მეოთხე - სისტემური ხედვა
* მეხუთე - ანგელოზი

---

გამოყენებულია მასალები პრაქტიკული ფსიქოლოგიის ენციკლოპედიის - ფსიქოლოგოსის ვებ გვერდიდან.